Goudse wijken door de eeuwen heen

Goudse wijken door de eeuwen heen

30 juni 2023 0

Tijdens het Gouda Tijdmachine Café van 23 juni 2023 gaf Erik Kooistra een presentatie over Goudse wijken naar aanleiding van een onderzoek in Verordeningen en Keuren naar wijkindelingen en huisnummering.

Wijkindelingen

Wijken (en buurten) zijn ingesteld door het bestuur van de stad voor het organiseren van brandbestrijding, belastinginning, militie/vendel/compagnie, bevolkingssamenstelling en volkstellingen (waaronder in 1811/15). Huisnummers waren er vanaf 1718 maar mogelijk al vanaf 1646, maar de huizen werden tot 1910 per wijk genummerd, niet per straat. In totaal zijn er er 3 hernummeringen geweest, in 1796, 1846 en 1910.

De volgende wijkindelingen zijn te onderscheiden:

  • 1542 – 1718 – 27 quartiers (brandbestrijding, Vranckenham)
    • 1611-???? – 6 kwartieren (4 binnen de singel, 2 buiten de singel) in gebruik t.b.v. de militaire verdeling van de milities in vaandels (wanneer deze indeling is opgeheven is nog onbekend).
  • 1718 – 1795 – 16 wijken (Ordre op de wijken) met onbekende huisnummering (mogelijk is deze indeling gebaseerd op een wijkindeling uit 1646, die nog niet is teruggevonden)
  • 1796 – 1846 – 23 wijken (A t/m X), gebruikt in de Oospronkelijke Aanwijzende Tafels (OAT)
  • 1846 – 1910 – 17 wijken (A t/m R)
    • 1873 – werden de wijken S en T toegevoegd
    • 1886 – werd de rijk RR toegevoegd voor de Boomgaardstraat
    • 1902 – werd de wijk SS toegevoegd door de Krugerlaan
  • 1910 – heden – nieuwe wijken, zoals we ze nu nog kennen (“wijknummering” afgeschaft, nummering per straat)

Notificaties omtrent huisnummering

1806

 

1851

Huisnummers op foto’s

Op oude foto’s van de Goudse binnenstad zijn hier en daar nog de oude huisnummers (op basis van wijknummering) te vinden. Ziet u oude huisnummers in andere oude foto’s van Gouda? Laat het ons weten!

E73 – Hoek Kleiweg / Kleiwegstraat

De Kleiwegstraat aan weerszijden gezien vanaf de Kleiweg met links achterin de Vrouwetoren. 19-10-1904 (SAMH 0440. 11436)

C107 Lombardse watertje

Pand M. van Vliet Vee- en Vrachtrijder, ca. 1900. (SAMH 0440. 32681, digitale afbeelding via Facebook)

Bewaard gebleven huisnummers

Sommige oude huisnummers (op basis van wijknummering) zijn nog steeds terug te vinden op gevels of deurversieringen. Weet u van andere nog zichtbare “oude huisnummers” in Gouda? Laat het ons weten!

B177 – Westhaven 33

C66 – Lage Gouwe 178

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.