Fluwelensingel · Data · Gouda Tijdmachine

Straat

Naam

nl Fluwelensingel

Alternatieve naam

nl Fluwelesingel

nl Fluweele singel

nl Fluweelecingel

nl Fluweelen Singel

nl Fluweelensingel

nl Fluweelencingel

nl Fluwelecingel

nl Fluwelencingel

nl Fluwelen Singel

nl Fluweelesingel

nl Fluweele Singel

Genoemd naar

nl de herkomst van deze naam is niet duidelijk. In Gouda woonden vroeger burgers met de geslachtsnaam Fluweel, onder andere de tapijtwever Cornelis Pietersz. Fluweel in 1628, terwijl in 1622 op de Groeneweg Pieter Jacobsz. Fluweel was gevestigd. Enig verband tussen dit geslacht en de singelnaam kon niet worden aangetoond. Dat de benaming Fluwelencingel reeds in 1586 wordt vermeld, wijst erop dat deze naam niet in verband kan worden gebracht met de fluweelindustrie, daar deze pas veel later in ons land werd beoefend. Taalkundig is de naam wellicht op twee wijzen te verklaren. Onder de vluwe verstond men de zachte, donsachtige zijde van laken. Vluwelen of fluwelen zou de bewerking geweest kunnen zijn om deze vluwe door de zogenaamde smouters te laten aanbrengen of opnieuw te laten aanbrengen als de glans er van verdwenen was. Een tweede hypothese is dat het Nederlands - of één van zijn dialecten of vaktalen - het werkwoord flúwelen heeft gekend, dat verwant is met het oudhoogduitse flouwen of flewen. De betekenis van dit werkwoord is 'spoelen' of 'wassen'. Dit werkwoord zou dan wijzen op een bewerking die het linnen of laken moest ondergaan. Het zou misschien tevens verklaren dat de Fluwelensingel in het verlengde van de Blekerssingel ligt en dat achter deze Fluwelensingel vroeger de Raemkade liep. Doordat men de betekenis van het woord flúwelen niet meer kende, kan dit in de volksmond de uitspraak fluwélen hebben gekregen. Het is ook niet uitgesloten, dat het woord fluweel alleen is gebruikt om het aspect van het landschap aan te geven, zoals dat bijvoorbeeld werd gedaan door Constantijn Huygens: 'De grondt … gedeckt zijnde met een fluweelachtighe pelouse of kort grass'. Tenslotte zou 'fluwelen' een verwijzing kunnen zijn naar de vleermuizen die rond de singel leefden en nog steeds leven. Vleermuizen worden wel fluwelen fladderaars genoemd omdat hun vleugels aanvoelen als fluweel. Het hele diertje wordt dan een fluweel genoemd, meervoud: fluwelen.