Dataset

Naam

nl Spoorlijn Alphen aan den Rijn - Gouda, Boskoop en Waddinxveen (gemeenten Alphen aan den Rijn en Waddinxveen)

Omschrijving

nl ADC ArcheoProjecten heeft in april en mei 2023 een bureauonderzoek uitgevoerd naar de kans op de aanwezigheid van archeologische waarden ter plaatse van delen van het tracé van de spoorlijn Alphen aan den Rijn – Gouda in Boskoop en Waddinxveen, gemeenten Alphen aan den Rijn en Waddinxveen. Op basis van het bureauonderzoek is een gespecificeerde verwachting opgesteld. Het plangebied strekt zich uit in een ontgonnen veenvlakte ten westen van de rivier de Gouwe. Op grond van de natte omstandigheden en het ontbreken van bekende vindplaatsen wordt aangenomen dat de aanwezige veengebieden tot de laatmiddeleeuwse ontginningen niet geschikt waren voor bewoning. Afgezien van losse sporen of vondsten gerelateerd aan (rituele) deposities en veenpaden zijn uit de periode Bronstijd tot en met Vroege Middeleeuwen geen archeologische resten te verwachten. Uitzonderingen betreffen de locaties waar het plangebied crevasseruggen, gerelateerd aan de Oude Rijn meandergordel, doorsnijdt. Deze zones waren vanaf de IJzertijd vanwege hun hoge (semi-)droge ligging mogelijk geschikte locaties voor individuele huisplaatsen. Tot op heden zijn dergelijke vindplaatsen (nog) niet aangetoond. Op een terrein aan de Parklaan waar een dergelijke crevasserug aanwezig is, werden bij een archeologisch booronderzoek in de kleiafzettingen geen sporen van bodemvorming waargenomen en was sprake van een geringe rijping. In verband hiermee rijst de vraag of de in het onderzoeksgebied voorkomende crevasseruggen in het verleden daadwerkelijk geschikt waren voor bewoning. Door een verbeterde natuurlijke ontwatering in de Middeleeuwen was het mogelijk om de veengebieden te ontginningen. In het onderzoeksgebied gebeurde dat in de 12e en 13e eeuw, toen de graven van Holland en het bisdom van Utrecht het gebied ter ontginning uitgaven via zogenoemde cope-contracten. Langs de ontginningsassen werden boerderijen gebouwd en ontstonden in de loop der tijd bebouwingslinten, die op enkele plaatsen uitgroeiden tot een nederzetting. In deze zones moet rekening worden gehouden met bewoningsresten uit de Late Middeleeuwen (vanaf de 12e/13e eeuw) en de Nieuwe tijd. In de periode 1928-1934 werd de spoorlijn Alphen aan den Rijn-Gouda aangelegd. Vanwege de geringe draagkracht van de aanwezige veen- en kleibodems was hiervoor zeer veel zand nodig. Uit de ter hoogte van de Parklaan verrichte archeologische boringen blijkt dat het zandlichaam minimaal 1,5 m dik is. Aangenomen mag worden dat het lateraal en verticaal wegzakken van het zand tijdens het op hoogte houden van de baan heeft geleid tot aanzienlijke aantasting van de natuurlijke ondergrond. De kans op de aanwezigheid van intacte vindplaatsen in het plangebied wordt daarom klein geacht. Bovendien zullen de uit te voeren graafwerkzaamheden (tot circa 1,0 m -mv) naar verwachting geheel binnen het zandlichaam plaatsvinden. Hierin zijn behoudens losse vondsten uit de Tweede Wereldoorlog geen archeologische resten aan te treffen.

Datum publicatie

27 juli 2023

Citatie

R.M. van der Zee, 2023, "Spoorlijn Alphen aan den Rijn - Gouda, Boskoop en Waddinxveen (gemeenten Alphen aan den Rijn en Waddinxveen)", <a href="https://doi.org/10.17026/AR/AC2QX7" target="_blank">https://doi.org/10.17026/AR/AC2QX7</a>, DANS Data Station Archaeology, V1

Auteur

R.M. van der Zee

Contactpersoon

Beestman, J.W. (ADC ArcheoProjecten)

Geometrie

Commentaar

Er is bij dit item nog geen commentaar toegevoegd. Ben de eerste die bijdraagt aan dit item!

Ik stem ermee in dat mijn bijdragen beschikbaar wordt gemaakt onder een CC BY-SA licentie.