Rijksmonument 16722 - Kerk, Achter de Kerk 1
Gebouw
Aanvullend type
Naam
nl
Rijksmonument 16722 - Kerk, Achter de Kerk 1
Omschrijving
GROTE OF ST.JANSKERK (Ned.Herv.). Zeer grote, laat-gotische KRUISBASILIEK. Koor 1485-1510; overige herbouwd na brand in 1552 onder leiding van de bouwmeester Cornelis Frederikszn. Onderbouw toren (XIV (?), zandstenen bovenbouw na 1552, bekroning vernieuwd midden XVII.
Tegen de oostelijke vijf zijbeuktraveeen diepe kapellen met puntgevels, welke laatste ook voorkomen aan de kooromgang. Inwendig zuilen met halfronde scheibogen (in de absis spitsbogig) en houten tongewelven. Gebrandschilderde ramen (XVI en XVII o.a. van de gebroeders Dirk en Wouter Crabeth), koorhek (marmer en koper J. Moreau 1736), kansel, doophek en banken Lod. XVI. Orgel met Hoofdwerk, Bovenwerk, Rugwerk en vrij Pedaal, in 1736 gemaakt door J.F. Moreau. In 1839 ingrijpend verbouwd door N.A. Lohman en Zoon en in 1893 door J.F. Witte. In 1983 gerestaureerd door Leeflang Orgelbouw.
Klokkenspel, waarvan 16 klokken gegoten door Pieter Hemony, 1675/76 en de ondergenoemde luidklok van H. Wegewaert, diam. 174,5 cm, die eveneens als beiaardklok dienst doet. Klokkenstoel met gelui bestaande uit vier klokken van H. Wegewaert, 1605, diam. resp. 174,5 cm, 149,5 cm, 124,2 cm en 118 cm. Speeltrommel uit 1691 gemaakt door Frederik van den Berg. Op de toren staat een roodkoperen zuidwijzer.
Tegen de oostelijke vijf zijbeuktraveeen diepe kapellen met puntgevels, welke laatste ook voorkomen aan de kooromgang. Inwendig zuilen met halfronde scheibogen (in de absis spitsbogig) en houten tongewelven. Gebrandschilderde ramen (XVI en XVII o.a. van de gebroeders Dirk en Wouter Crabeth), koorhek (marmer en koper J. Moreau 1736), kansel, doophek en banken Lod. XVI. Orgel met Hoofdwerk, Bovenwerk, Rugwerk en vrij Pedaal, in 1736 gemaakt door J.F. Moreau. In 1839 ingrijpend verbouwd door N.A. Lohman en Zoon en in 1893 door J.F. Witte. In 1983 gerestaureerd door Leeflang Orgelbouw.
Klokkenspel, waarvan 16 klokken gegoten door Pieter Hemony, 1675/76 en de ondergenoemde luidklok van H. Wegewaert, diam. 174,5 cm, die eveneens als beiaardklok dienst doet. Klokkenstoel met gelui bestaande uit vier klokken van H. Wegewaert, 1605, diam. resp. 174,5 cm, 149,5 cm, 124,2 cm en 118 cm. Speeltrommel uit 1691 gemaakt door Frederik van den Berg. Op de toren staat een roodkoperen zuidwijzer.
Gouda, Goudse glazen in de Sint Janskerk: de gekleurde glazen dateren uit de 16e en 17e eeuw en zijn vrijwel volledig bewaard gebleven. Een dergelijke kwaliteit en kwantiteit van voor-reformatorisch glas is zeer uitzonderlijk. Kunsthistorisch is het interessant dat van een aantal glazen nog de oudetekeningen en oorspronkelijke kartons van de ontwerpers Dirk en Wouter Crabeth bewaard zijn gebleven. De glazen werden geschonken door onder andere de stad Leiden, Philips II en Willem van Oranje. De hoge graad van technische uitvoering, de varieteit van de opdrachtgevers, de kunsthistorische waarde zoals boven aangehaald, alsmede de zeldzaamheidswaarde typeren de "Goudse Glazen", die ondanks hun ouderom, nog steedsop de plaats aanwezig zijn, ten behoeve waarvan zij werden ontworpen.
Betreft gebouw
Kadastraal perceel
Functie
Kerk
Monumentenregister RCE
Rijksmonumentnummer
16722
Registratiedatum
25 november 2021
Geometrie
Identifier
Zie voor meer RDF data
- Collecties
- Rijksmonumenten