Straten Gouda

Objecten

• Zuidpool
  zuidpool, het zuidelijke eind van de aardas. Dit is de zogenaamde geografische zuidpool. Dit punt ligt op het continent Antarctica, dat is genoemd naar de Arctis, het Noordpoolgebied, met het voorvoegsel anti- (tegenover-). Antarctica is bijna volledig bedekt met ijs en is de koudste plek op aarde. De eerste mensen die de geografische zuidpool bereikten waren de Noor Roald Amundsen en zijn expeditieleden op 14 december 1911. Er is ook een magnetische zuidpool, behorend bij het magnetisch veld dat de aarde omringt en beschermt tegen de straling van de zonnewind. Aangezien de richting van het magnetisch veld niet stabiel is, is de locatie van de magnetische zuidpool niet vast. De geografische en de magnetische zuidpool vallen niet samen op dezelfde plek.
• Zwarteweg
  de naam is in de plaats van het Zwartedijkje gekomen en houdt vermoedelijk verband met de kleur van het wegdek.
• Zwenkgras
  zwenkgras (wetenschappelijke naam: Festuca), een plantengeslacht uit de grassenfamilie. Het geslacht omvat ongeveer 300 soorten die in vrijwel de hele wereld worden aangetroffen, hoewel de meeste soorten in de gematigde gebieden voorkomen. Het geslacht is nauw verwant aan raaigras. Zwenkgras wordt gebruikt voor gazons maar ook voor weilanden, vanwege de hoge voedingswaarde voor dieren. De pollen van zwenkgras zijn een belangrijke veroorzaker van hooikoorts. Soorten die in Nederland voorkomen zijn hard zwenkgras, rood zwenkgras en het zeldzame fijn of draadzwenkgras.
• Zwolleweg
  de Hanzestad Zwolle. Zwolle is in de middeleeuwen ontstaan op een hoger gelegen en bewoonbare plek (een 'suolle') in het moerassige landschap tussen de IJssel en de Overijsselse Vecht, aan het riviertje de Aa. De oudste schriftelijke vermelding dateert van 1040. In 1230 kreeg Zwolle van de bisschop van Utrecht stadsrechten. De bloeiperiode van Zwolle als handelsstad lag tussen 1350 en 1450. In 1407 is Zwolle opgenomen in het stedenverbond van de Noord-Duitse Hanze. In 1438 verkreeg Zwolle stapelrecht: goederen die langs de stad werden vervoerd moesten eerst in de stad worden opgeslagen ('gestapeld') en daar te koop worden aangeboden.
• 't Weegje
  de voormalige gemeente Broek, Thuil en 't Weegje, die in 1870 werd opgeheven. Zie ook Broekweg. 't Weegje is een overblijfsel van de oude Moor(d)se Veenweg. Het huidige natuur- en recreatiegebied 't Weegje was ooit onderdeel van een omvangrijk moeras dat zich uitstrekte van Zevenhuizen tot Gouda. Het 63,5 ha. grote vogelrijke gebied, dat eigendom is van de Groenalliantie Midden-Holland (voorheen het Natuur- en Recreatieschap Reeuwijkse Plassen en omgeving), is vrij toegankelijk.
• Aaltje Bakstraat
• Aart Luteijnstraat
  de hoofdpersoon uit de in 1937 en 1938 verschenen romans 'Kapitein Aart Luteyn' en 'Aart Luteyn de andere' van de Nederlandse romanschrijver Herman de Man (1898 - 1946). De schrijver is geboren als Salomon Herman Hamburger. Hij groeide op in de Lopikerwaard en omgeving en heeft enige tijd in Gouda gewoond, waar hij redacteur was van het Dagblad van Gouda. De Man schreef over de boeren en de landlopers van zijn geboortestreek, en ook over de schipperswereld. 'Kapitein Aart Luteyn' speelt zich af in Oudewater; 'Aart Luteyn de andere' gaat over de Rijnvaart.
• Abel Tasmanlaan
  Abel Jansz Tasman (1603 - 1659), een Nederlandse ontdekkingsreiziger. Tasman begon zijn zeemanscarrière in dienst van de Vereenigde Oostindische Compagnie als scheepsmaat, later kreeg hij het commando over meerdere schepen. In 1642 - 1643 leidde hij een expeditie naar het legendarische Zuidland (Terra Australis), waarbij hij als eerste Europeaan om Australië zeilde en Tasmanië en Nieuw-Zeeland ontdekte. Na een tweede expeditie in 1644 kreeg hij in Batavia een functie binnen het hoogste gerechtshof van de VOC. In 1648 ondernam hij een mislukte poging om de Spaanse zilvervloot te onderscheppen. De laatste jaren van zijn zeemansleven bracht Tasman door met het vervoer van vee rond Java.
• Achtste Heesterhof
  zie Heesterlaan.
• Adriaan Vlackstraat
  Adriaan Vlack of Vlacq (ca. 1600 - 1667), een Goudse wis- en sterrenkundige, uitgever en boekhandelaar. Hij is vooral bekend geworden door de publicatie van zijn logaritme- en goniometrische tafels, die in Europa veel gebruikt werden. (Een logaritme is een wiskundige techniek om te rekenen met heel grote en heel kleine getallen; de goniometrie is een tak van de wiskunde die zich bezighoudt met driehoeksmeting.) In 1626 en 1627 publiceerden Vlacq en de Goudse landmeter Ezechiel de Decker hun 'Nieuwe Telkonst' in twee delen. In dit werk werden de logaritmen van alle getallen van 1 tot en met 100.000 in tien decimalen weergegeven. In 1628 publiceerde Vlacq zijn 'Arithmetica logarithmica'.
• Aernout Drostkade
  Aarnout (Aernout) Drost (1810 - 1834), een Nederlandse schrijver en dichter. Drost studeerde theologie maar overleed voordat hij tot predikant kon worden beroepen. Hij was in 1834 oprichter van het literaire tijdschrift 'De Muzen'. Zijn bekendste werk is 'Hermingard van de Eikenterpen'. Potgieter en Bakhuizen van den Brink voltooiden zijn nagelaten werk.
• Agatha Dekenstraat
  Agatha (Aagje) Deken (1741 - 1804), een Nederlandse dichteres en prozaschrijfster. Van 1776 dateert haar samenwerking met Elizabeth (Betje) Wolff. De beide vriendinnen worden gerekend tot de belangrijkste vrouwelijke auteurs uit de Nederlandse letterkunde. Hun grootste successen waren de briefromans 'De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart' en 'Historie van den heer Willem Leevend'. Andere werken van hen zijn onder andere 'Wandelingen door Bourgogne' en 'Historie van Mejuffrouw Cornelia Wildschut, of De gevolgen van de opvoeding', een roman in 6 delen. Vanwege hun patriottische sympathieën verhuisden Deken en Wolff in 1788 naar Frankrijk. Door financiële nood moesten zij in 1797 terugkeren naar Holland. Agatha Deken stierf negen dagen na het overlijden van Elizabeth Wolff.
• Albert Plesmanplein
  Albert Plesman (1889 - 1953), een Nederlandse luchtvaartpionier, grondlegger en president-directeur van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM). Na het herstel van de door de oorlog geleden schade ontwikkelde de KLM zich onder zijn leiding tot een luchtvaartmaatschappij van grote allure. Gedurende de Eerste Wereldoorlog was Plesman als officier ingedeeld bij het depot Wielrijders, dat in Gouda was gelegerd. Ook door zijn huwelijk met Suzanna Jacoba van Eijk, de dochter van een Goudse kaasfabrikant, onderhield hij bijzondere relaties met Gouda.
• Anna Hoeve
  de twaalf straten waarvan de naam eindigt op '-hoeve' danken die naam aan een suggestie van 'ambtelijke zijde'. Het zijn, op Beatrix, Deborah en Laura na, namen van bestaande boerderijen of hoeven in Nederland. Bij de keuze van de namen is gelet op de welluidendheid ervan en is een strikt alfabetische volgorde aangehouden: A, B, C, D, E, enzovoorts.
• Anne Frankplantsoen
• Arie Kerssensteegje
  waarschijnlijk een eigenaar of een bekende bewoner van de steeg omstreeks 1647.
• Baden Powellplantsoen
  lord Robert Stephenson Smyth Baden-Powell (1857 - 1941), een Britse militair en stichter van de padvindersbeweging. Als generaal diende Baden-Powell in Brits-Indië en Zuid-Afrika. Tijdens de Boerenoorlog bleek hem de betekenis van een goede training van zijn soldaten. Dit was voor hem aanleiding tot het opstellen van een trainingsprogramma en het invoeren bij jongerenorganisaties van het zogenaamde verkennersspel. In 1908 verscheen zijn boek 'Scouting for Boys'. Baden-Powell nam ontslag uit militaire dienst om zich geheel te wijden aan de padvinderij. In 1920 is hij op de eerste Jamboree uitgeroepen tot chief-scout, internationaal leider van de padvindersbeweging.
• Beatrix Hoeve
  zie Anna Hoeve.
• Bosboom Toussaintkade
  Anna Louise Geertruida Bosboom, geboren Toussaint (1812 - 1886), een Nederlandse romanschrijfster. Zij wordt gerekend tot de beste Nederlandse auteurs van de 19e eeuw. Zij putte haar onderwerpen vooral uit de vaderlandse geschiedenis. Haar voornaamste romans waren 'Het Huis Lauernesse', 'De Delftsche Wonderdokter' en 'Majoor Frans', waarin de emancipatie van de vrouw aan de orde wordt gesteld. Zij was gehuwd met de schilder Johannes Bosboom, die vooral bekendheid kreeg als schilder van kerkinterieurs.
• Burgemeester Gaarlandtsingel
  Egbertus Gerrit Gaarlandt (1880 - 1938), burgemeester van Gouda van 1927 tot zijn overlijden. Gaarlandt was aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda opgeleid tot beroepsofficier. In 1902 vertrok hij als tweede luitenant van het KNIL naar Nederlandsch-Indië. Een in Atjeh opgelopen ernstige verwonding maakte een voortijdig einde aan zijn militaire loopbaan. In 1904 keerde hij naar Nederland terug, waar hij in 1911 werd benoemd tot burgemeester van Texel en in 1915 in dezelfde functie in Gorinchem. In 1927 werd hij geïnstalleerd als burgemeester van Gouda. Tijdens zijn burgemeesterschap had Gouda zeer te lijden onder de gevolgen van de economische crisis. Ook de opkomst van de NSB in Gouda vergde veel van de bestuurlijke bekwaamheden van Gaarlandt. Door middel van een colportageverbod wist hij in 1933 de openbare orde te handhaven en rellen tot een minimum te beperken. Hij wist de onder de leden van de gemeenteraad zeer verstoorde verhoudingen te herstellen en verwierf in alle kringen van de bevolking waardering en respect door zijn beleidvol optreden, werkkracht, plichtsbetrachting, strikte rechtvaardigheid en toewijding. In de jaren dat Gaarlandt de eerste burger van Gouda was, breidde de stad zowel in De Korte Akkeren als in Kort Haarlem sterk uit, werden veel krotten opgeruimd, kwam een nieuwe riolering tot stand, werden zowel nieuwe sportparken als het pijpen- en aardewerkmuseum de Moriaan ingericht en groeide de veemarkt tot één van de grootste van Nederland.