Gegevens & afbeeldingen » Straten Gouda

Objecten

• Joubertstraat
  Petrus Jacobus (Piet) Joubert (1831 - 1900), opperbevelhebber van het Zuid-Afrikaanse leger van 1880 tot 1900. Gedurende de eerste Britse annexatie van de Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal) spoorde Joubert aan tot een sfeer van verzet tegen de Britten. Dit leidde tot de Eerste Zuid-Afrikaanse Vrijheidsoorlog of Eerste Boerenoorlog van 1880 - 1881, die eindigde met het herstel van de onafhankelijkheid van de republiek. Tijdens deze oorlog was Joubert commandant-generaal van de Boerentroepen. Hij maakte in 1880 - 1883 met Pretorius en Kruger deel uit van een driemanschap dat de regering van Transvaal vormde. In de Tweede Vrijheidsoorlog of Tweede Boerenoorlog (1899 - 1902) had Joubert nog het bevel over de Transvaalse troepenmacht, maar zijn gezondheid maakte hem dat na korte tijd onmogelijk.
• Jozefhof
• Julianahof
  Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina (1909 - 2004), koningin der Nederlanden, prinses van Oranje Nassau, hertogin van Mecklenburg en prinses van Lippe-Biesterfeld. Van 1948 tot 1980 regeerde Juliana als koningin der Nederlanden. De Nederlandse samenleving onderging in die tijd grote veranderingen, zoals de naoorlogse wederopbouw, studentenonlusten in de jaren zestig en de oliecrises midden jaren zeventig. Juliana maakte zich geliefd door haar maatschappelijke betrokkenheid en haar informele optreden zoals tijdens het jaarlijkse defilé op haar verjaardag (30 april) bij Paleis Soestdijk. Tijdens haar regeringsperiode kreeg zij tweemaal te maken met ernstige constitutionele moeilijkheden: in 1956 door de Greet Hofmansaffaire en in 1976 door de Lockheedaffaire waarbij haar echtgenoot prins Bernhard in opspraak kwam. Na haar aftreden bleef zij zich inzetten voor het maatschappelijk werk en voor de gehandicaptenzorg. Hierdoor bleef zij tot haar dood zeer populair.
• Julianasluispad
  de nabijgelegen Julianasluis. Zie ook Julianasluisterrein.
• Julianasluisterrein
  de nabijgelegen Julianasluis. De Julianasluis is aangelegd tussen 1932 en 1936, omdat de vaarroute door de binnenstad van Gouda steeds meer problemen opleverde. Op 9 september 1935 beschadigde een schip met cokes voor de gasfabriek aan de Turfsingel de sluisdorpel in de Mallegatsluis, waardoor de binnensluis niet meer kon worden gesloten. Op eigen risico mochten schepen vanaf dat moment door de Julianasluis varen, terwijl de werkzaamheden daar nog niet gereed waren. Zo werd de sluis opengesteld zonder officiële opening. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd de sluis in opdracht van de bezetter de 'Nieuwe sluis' genoemd, omdat het gebruik van namen van het Koninklijk Huis was verboden.
• Kaagpoldererf
  de Kaagerpolder in Alkemade (gemeente Kaag en Braassem). De polder was het resultaat van een fusie in 1683 van 'Het poldertje rond het dorp De Kaag' (gesticht in 1566), 'Het poldertje op het Zuideinde' (gesticht in 1644) en 'Het poldertje op het Noordeinde' (gesticht in 1670). In het kader van de concentratie van polders binnen het hoogheemraadschap van Rijnland is de Kaagerpolder op 1 januari 1979 opgeheven en opgenomen in het nieuw gevormde waterschap De Oude Veenen. De wipmolen De Kager verzorgde vanaf ca. 1683 de hoofdbemaling van de polder, tot in 1985 een elektrisch gemaal in gebruik werd genomen.
• Kaagwerf
  kaag of kagenaar, een historisch binnenvaartvrachtschip. Dit scheepstype is ontstaan in de omgeving van Leiden omstreeks 1880. Het is een smal schip met weinig diepgang, dat bijzonder geschikt is voor smalle en ondiepe poldersloten. De kaag werd in het Westland gebruikt door beroepsschippers die het vervoer van groenten naar de veiling verzorgden en van mest en aarde naar de tuinders.
• Kadeplantsoen
  de ligging van het plantsoen in de Kadenbuurt.
• Kalmoesgaarde
  kalmoes (wetenschappelijke naam: Acorus calamus), een vaste moerasplant uit de aronskelkfamilie. De kalmoes komt van nature voor in India en het zuiden van China, en tegenwoordig ook in Europa en Noord-Amerika, waar hij door de mens is ingevoerd. De plant komt voor aan de waterkant van meren, vijvers en sloten. Ze heeft lange, zwaardvormige, rechtopstaande bladeren en een rechtopstaande bloemstengel. De wortelstok kan worden gebruikt als geneeskrachtig kruid en als smaakversterker. Hij smaakt bitter en kruidig, heeft een scherpe aromatische geur en bevat onder andere vitamine C en koolhydraten. In grote hoeveelheden is hij echter giftig. De plant is ook bekend onder de namen maagwortel en zwanenbrood.
• Kalmoespad
  zie Kalmoesgaarde.
• Kameraarslag
  kameraar, oorspronkelijk in de grafelijke hofhouding de adellijke functionaris die was belast met de inkomsten en de hofhouding. De functie ontwikkelde zich geleidelijk tot een bestuursambt, waarvan de taken eerder buiten dan binnen het hof te vervullen waren. In een waterschap voerde de kameraar het beheer over de geldmiddelen; meestal oefende hij (als 'hoofd technische dienst') ook toezicht uit op de uitvoering van werken.
• Kamgras
  kamgras (wetenschappelijke naam: Cynosurus cristatus), een vaste plant uit de grassenfamilie. De plant wordt 20 tot 60 cm. hoog en bloeit in juni en juli met een 2 tot 10 cm. lange, lijnvormige aarpluim. De plant komt voor op vochtige, matig voedselrijke grond langs dijken en wegen en in weilanden. Ze komt in Nederland algemeen voor, maar is de laatste jaren sterk in aantal afgenomen.
• Kamillegaarde
  kamille (wetenschappelijke naam: Matricaria), een geslacht van planten uit de com-posietenfamilie. De meest bekende soort is echte kamille (Matricaria recutita). Echte kamille groeit in heel Europa in het wild in weide- en korenvelden, aan wegkanten, op zonnige heuvels en op puinplaatsen. De plant wordt 25 tot 40 cm. hoog en bloeit vanaf mei tot september met bloemen met gele hartjes en witte kroonblaadjes. De plant is éénjarig. Van de gedroogde echte kamille wordt wel thee gezet. Kamille heeft een geneeskrachtige werking. Ze werkt kalmerend en rustgevend, remt ontstekingen, is pijnstillend en helpt goed bij snel opkomende infectieziektes met koorts, vooral bij kinderziektes.
• Kamillepad
  zie Kamillegaarde.
• Kampenringweg
  de Hanzestad Kampen. Kampen kreeg stadsrechten in 1236. De stad ontwikkelde zich door de gunstige ligging aan de IJssel, en daarmee aan de drukbevaren handelsroute tussen de Zuiderzee en de Rijn, tot één van de machtigste Hanzesteden (al trad ze formeel pas in 1441 toe tot de Hanze). Kamper schippers voeren onder andere op het Oostzeegebied, de Duitse Noordkust, Engeland, Frankrijk en Holland. Het verzanden van de IJssel maakte vanaf 1430 geleidelijk een einde aan de voorspoed. Tijdens de Opstand was Kampen wisselend in Staatse en Spaanse handen. De Hollandse Oorlog (1672 - 1679), tussen de Republiek der Verenigde Nederlanden en Engeland en Frankrijk, maakte een definitief einde aan de enorme macht van de stad. De weg kreeg aanvankelijk de naam Kampenweg. Deze naam is door de loop van de weg, op suggestie van de directie van een aan de weg gelegen bedrijf, gewijzigd in Kampenringweg.
• Kamperfoelielaan
  kamperfoelie (wetenschappelijke naam: Lonicera), een houtige klimplant uit de kamperfoeliefamilie, die voorkomt in Europa, China, Noordoost-Azië en de Verenigde Staten. De wilde kamperfoelie groeit in Nederland in bossen, met name op lichte of halflichte plaatsen, en in hagen en kreupelhout. De planten slingeren zich om andere planten en bomen heen. De stengels kunnen 2 tot 10 m. lang worden. Hoewel de plant niet parasiteert, 'wurgt' hij wel zijn drager doordat deze zijn gewicht moet dragen en minder bladruimte en licht heeft. De bloeiperiode is van juni tot september. De bloemen gaan tegen de avond open; ze worden overdag door hommels en bijen en 's avonds vooral door pijlstaartvlinders bezocht.
• Kanaaldijk
  de ligging van de dijk bij het Gouwekanaal en het Stroomkanaal. Het Gouwekanaal is aangelegd om de vaarroute tussen Rotterdam en Amsterdam te verbeteren; het Stroomkanaal is aangelegd om het boezemstelsel van Rijnland te bewaken. De aanleg van de kanalen werd uitgevoerd in het kader van de werkverschaffing in de crisisjaren van de 20e eeuw. Ongeveer 300 mannen hebben met schop en kruiwagen jarenlang aan de kanalen gewerkt. Door problemen met de slappe veenbodem werd het project pas in 1936 opgeleverd.
• Kanaalstraat
  de ligging van de straat naast het in de jaren 1898 - 1903 gegraven kanaal Nieuwe Gouwe.
• Kandeelstraat
  kandeel, een drank die gedurende vele eeuwen werd geschonken aan kraamvrouwen en bij kraambezoek. De drank bestond uit wijn (en/of bier), waaraan eieren (dooier en wit), suiker en ook wel vleesnat en melk werden toegevoegd. Volgens de traditie moest de vader de kandeel roeren met een pijpje kaneel, in aanwezigheid van de kraamvisite, waarbij hij een zijden mutsje met linten van de kraamvrouw droeg. Het ritueel moest de boze geesten bij moeder en kind verdrijven. De gekozen naam houdt waarschijnlijk verband met andere specerijen (kaneel, komijn, peper, rozemarijn, saffraan), waaraan straten in de omgeving hun naam ontlenen.
• Kaneelpoort
  de handel in kruiden en specerijen, waarvan Gouda in de middeleeuwen een stapelplaats was. Kaneel is een specerij die bestaat uit de binnenbast van de scheuten van de kaneelboom (wetenschappelijke naam: Cinnamomum verum). Kaneel wordt gebruikt als smaakmaker in zoete gerechten, zoals appelmoes, stoofperen en gebak. Traditioneel wordt kaneel ook in snoep gebruikt, bijvoorbeeld in kaneelstokken. Kaneel is ook een smaakmaker in thee, koffie en likeur. De etherische olie van de bast en het blad van de kaneelboom wordt wel gebruikt in parfums. De kaneelboom groeit vooral in Sri Lanka, maar ook op Java, in Brazilië en Egypte. De kaneelboom groeit alleen in een tropisch klimaat, en dan het liefst aan de kust.