-
Rijksmonument 16997 - Werk-woonhuis, Wijdstraat 5, Wijdstraat 7
PAND met gevel onder rijk gesneden Lod.XIV kroonlijst met consoles, gedateerd: 1725. Huis met zadeldak tussen puntgevels.
-
Rijksmonument 16846 - Werk-woonhuis, Markt 5
PAND met geverfde tuitgevel (XVIII) met fronton en voluten.
-
Rijksmonument 16937 - Woonhuis(K), Turfmarkt 115
PAND met lijstgevel XIXc. Twee vensterassen breed. Houten fronton, parterre gepleisterd.
-
Rijksmonument 517632 - Woonhuis, Zeugstraat 11
Inleiding
WOONHUIS dat in 1853 tegelijkertijd met de Markt 27 is gebouwd als één complex, naar ontwerp van W.C. van Goor. Het woonhuis is gebouwd in Eclectische stijl. In het pand op Markt 27, Arti Legi, zat het kantongerecht en een tekenschool; dit pand is reeds geregistreerd als Rijksmonument.
In het pand aan de Zeugstraat bevonden zich een conciergewoning, de schuttersraad van de Kamer van Koophandel en boven een tekenzaal met een onderwijzerskamer. Het pand staat direct aan de gracht die langs de Zeugstraat loopt en die onderdeel uitmaakt van één van de Goudse binnengrachten. De brug heeft nieuwe houten leuningen.
Omschrijving
Monumentaal vrijstaand pand van twee bouwlagen opgetrokken in rode baksteen onder een schilddak met gesmoorde Hollandse pannen. Het pand staat met een hardstenen plint direkt aan de gracht en toegankelijk via een brug met houten brugdek en smeedijzeren balustrades.
Het woonhuis heeft een symmetrische lijstgevel met licht risalerend middendeel waarin de voordeur in een hardstenen rondboogportaal met lijsten is gevat. Aan weerszijden van de dubbele houten paneeldeuren, die worden bekroond met een rondboogbovenlicht zijn twee smalle ganglichten geplaatst. Aan weerszijden van de risaliet op de begane grond bevinden zich twee vierruitsschuiframen, op de verdieping vier openslaande zesruitsramen, allen onder tweelichten. Alle vensters zijn gevat in doorlopende onderdorpels van hardsteen en worden bekroond met rollagen en gebroken cordonlijsten. De voorgevel wordt afgesloten met een geprofileerde houten kroonlijst die een enkele meter doorloopt in de zijgevels.
In de linkerzijgevel een venster met drie ramen en op de verdieping twee zesruitsramen, allen gemetselde dorpels en rollagen. Twee reeksen muurankers, een eenvoudige houten daklijst en een keramiek ventilatierooster.
In de rechterzijgevel een klein trapraampje en boven een zesruitsraampje, eenvoudige houten daklijst en twee reeksen muurankers.
Het pand grenst aan de achterzijde aan een binnenplaatsje waar ook het pand Arti Legi op uitkomt. Beide panden waren vroeger onderling met een luchtbrug verbonden.
Beide achtergevels zijn identiek. Op de begane grond twee zesruitsschuiframen en op de verdieping een samengesteld venster met drie openslaande vierruitsramen, vierruitsbovenlichten en tweeruitsonderlichten. Het linkerdeel van de gevel is gestuct en heeft een nieuwe achterdeur, erboven een nieuwe venster. Houten daklijstje. Gemetselde dorpels en rollagen.
INTERIEUR Plattegrond is nagenoeg gaaf. Opvallend is de ruime vestibule met rondboogpoorten naar aanliggende vertrekken. Originele paneeldeuren. Boven bevindt zich de tekenzaal met een gebogen wanden en in het plafond een groot gietijzeren rooster met op de zolder een houten afvoerpijp. De verdieping hangt aan een houten dakconstructie met ijzeren hangstaven.
Waardering
Het pand is van algemeen belang wegens cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een woonhuis met nevenfuncties zoals de tekenzaal.
Het pand met bijbehorend interieur is van algemeen belang wegens architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een monumtentaal Eclectisch woonhuis dat dateert uit halverwege de 19de eeuw.
Het woonhuis heeft stedebouwkundige waarde als onderdeel van een monumentale gevelreeks die binnen het beschermd stadsgebied ligt.
Het woonhuis heeft ensemblewaarde als onderdeel van het reeds aangewezen pand Arti Legi aan de Markt waar het oorspronkelijk bijbehoorde.
-
Rijksmonument 517600 - Blekerij(M04), Blekerssingel 58
Inleiding
De BLEKERIJ 'Kleederbleekerij Het Wapen van Amsterdam' is evenals de ernaast staande en oorspronkelijk bij de blekerij horende woningen (Blekersingel 55-58) gebouwd in 1900, in opdracht van de toenmalige directeur Jaspers. Het voormalige onderkomen van de stoomblekerij is opgetrokken in een aan het Eclecticisme verwante bouwstijl met invloeden van de Neo-Hollandse Renaissance. De ontwerper van zowel de woningen als de blekerij is mogelijk de architect Nederhorst geweest. De blekerij staat op een terrein, waar van oudsher al een wasserij met blekerij was gesitueerd. Het was één van de vele blekerijen die eeuwen lang van groot belang voor de Goudse economie waren. De naam de Blekersingel refereert nog aan de diverse blekerijen die alleen al aan deze straat waren gevestigd. De inwendig ingrijpend gewijzigde blekerij is al geruime tijd niet meer als zodanig in gebruik en functioneert tegenwoordig als woonhuis.
Het interieur en het grotendeels vernieuwde, voormalige ketelhuis achter de blekerij zijn voor de bescherming van rijkswege van ondergeschikt belang.
Omschrijving
Vanuit een vierkante plattegrond in voornamelijk schone baksteen opgetrokken bedrijfsgebouw van drie bouwlagen en een mazzanino onder een met gesmoorde bouletpannen gedekt mansardedak. De voorgevel wordt verlevendigd door een wit geschilderde gepleisterde plint, dito speklaagjes en accenten rondom de gevelopeningen. De regelmatig gelede gevel bevat getoogde vensters met vierruits ramen en sluit- en aanzetstenen van gepleisterde baksteen en in de mezzanino ventilatieroosters in de liggende vensters. Deze bevinden zich tussen consoles die een om de lisenen gecorniste, geprofileerde gootlijst ondersteunen. De hoekliseen is voorzien van een diamantkop. De hoger opgetrokken ingangstravee met Vlaamse gevel is excentrisch in de gevel geplaatst met links daarvan drie vensterassen en rechts vier vensterassen. De entreepartij is extra uitgebouwd over de eerste en de tweede bouwlaag met op de begane grond bevat een dubbele deur onder een geprofileerd kalf en een rondboogvormig bovenlicht met radiale roedenverdeling en "KLEEDERBLEEKERIJ HET WAPEN VAN AMSTERDAM" in ijzeren letters. De deuren staan tussen gepleisterde pilasters met liggende schijnvoegen en diamantkoppen. De rondboog van het bovenlicht wordt geaccentueerd door sluit-en aanzetstenen; de sluitsteen staat in vebinding met een cordonlijst. Tussen de cordonlijst en de doorgetrokken onderdorpel van de vensters op de tweede verdieping staat een cartouche met rolwerk en de naam M. Peeters. De twee, tussen lisenen geplaatste, vensters boven de entree zijn getoogd en voorzien van tweeruits schuiframen en sluit- en aanzetstenen. Daarboven de Vlaamse gevel, die de geprofileerde gootlijst doorbreekt, is van het type tuitgevel en bevat een breed getoogd venster, een geveltop met geprofileerde deklijst en schouders, alsmede een uitgemetselde tenant met kroonlijst en ijzeren, pumeelvormige bekroning met "1900" in de windvaan.
Geheel rechts in de gevel bevindt zich een tussen lisenen staande dubbele inrijdeur binnen een getoogd kozijn en onder een segmentboog met sluit- en aanzetstenen.
De achtergevel is eveneens voorzien van lisenen en een groot aantal getoogde gevelopeningen, die worden geaccentuurd door sluit- en aanzetstenen. De gevel wordt op de begane grond voor een deel aan het zicht onttrokken door een serre onder een met pannen gedekt lessenaardak en een onder een plat dak staande aanbouw hier links van. De meeste verdiepingsvensters hier boven zijn vergelijkbaar met die in voorgevel. De vier vensters boven de serre zijn echter aanmerkelijk kleiner. De twee ingangstraveeën rechts van de serre bevatten niet oorspronkelijke dubbele deuren. De dubbele deur in de rechter travee staat onder een driedelig bovenlicht. De travee hier links van is risalerend op de begane grond en de deuren zijn breder. De vensters hierboven zijn echter minder breed dan de verdiepingsvensters boven de smallere rechter entree.
Waardering
De blekerij is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de stedebouwkundige waarde:
- als een bijzondere uitdrukking van een voor Gouda ooit belangrijke bedrijvigheid en sociaal-economische ontwikkeling.
- als voorbeeld van een voor de bouwtijd nog gangbare bouwstijl (Eclectisisme) en de aan het oorspronkelijke gebruik gerelateerde detaillering.
- vanwege ensemblewaarde en stedebouwkundige waarde als representatief onderdeel van een gesloten gevelwand en als belangrijk onderdeel van een complex met een sterke functionele en visuele relatie tussen de samenstellende onderdelen.
- van belang vanwege de herkenbaarheid en de gaafheid van de voorgevel.
- vanwege de zeldzaamheidswaarde als overblijfsel van een vrijwel verloren gegane bedrijfstak.
-
Rijksmonument 16832 - Werk-woonhuis, Korte Tiendeweg 15
PAND met ingezwenkte lijstgevel (XVIII b) met hoekvoluten op geprofileerde afdekplaten, lijst met Lod.XIV-consoles en geprofileerde, hardstenen vensterdorpels. De afdekking van de lijst bij reparatie gewijzigd.
-
Rijksmonument 16933 - Woonhuis(K), Turfmarkt 107
PAND met klokgevel (XVIII b) met zijvoluten en geprofileerd, segmentvormig topfronton, waarin schelpmotief (Lod.XIV). Pui XIXd; Empire ramen.
-
Rijksmonument 517625 - Kerk, Peperstraat 20
Inleiding
Het in opdracht van de Goudse koopman in manufacturen Pieter de Raadt gebouwde KERKGEBOUW uit 1897, is bestemd als vergaderlokaal voor de 'Vergadering van Gelovigen'. De in Eclectische stijl vormgegeven voorgevel vertoont Neo-Renaissance en Neo-Romaanse invloeden. De achtergevel is overwegend geïnspireerd op de Neo-Renaissance.
De godsdienstige bijeenkomsten in het lokaal zijn gebaseerd op Matthëus 18 vers 20, waarvan de tekst luidt: 'Want waar twee of drie vergaderd zijn in mijn naam, daar ben Ik in hun midden'. Tijdens de bijeenkomsten is er geen vaste voorganger. Iedere mannelijke gelovige kan het woord voeren. In 1919, na het overlijden van De Raadt, verkocht zijn weduwe het godsdienstlokaal aan de 'Vereniging tot oprichting en instandhouding van lokalen voor christelijke vergaderingen en tot bevordering van bijbel- en geschriftverspreiding'. In 1998 in eigendom overgedragen aan de 'Vereniging tot materiële en financiële ondersteuning van Christelijke Doeleinden (VCD)' te Gouda. Het gebouw is nog altijd in gebruik als vergaderlokaal.
Het binnen het beschermde stadsgezicht gelegen kerkgebouw, maakt deel uit van de aaneengesloten bebouwing aan de Peperstraat. Karakteristiek is dat de Peperstraat slechts aan één zijde is bebouwd, waarbij de achtererven van de huizen aan de Westhaven direct aan de gracht van de Peperstraat grenzen. Deze opbouw is typerend voor de oudste uitleg van de stad aan het eind van de 13de eeuw.
N.B. Bij een verbouwing in de jaren negentig van de twintigste eeuw is binnen de bestaande kerkruimte aan de entreezijde het tochtportaal vergroot. Het balkon is daardoor verbreed en de oorspronkelijk centraal geplaatste deur is daarbij vervallen. In plaats daarvan zijn twee deuren geplaatst aan weerszijden van het gebouw.
Een éénlaags aanbouw tegen de achtergevel uit 1930, evenals de brandtrap aan de achtergevel vallen buiten de bescherming.
Omschrijving
Tweelaags pand op een nagenoeg rechthoekige plattegrond, wordt gedekt door een zadeldak met gesmoorde Hollandse pannen. De uit grauwe baksteen met fijn voegwerk opgetrokken voorgevel is een symmetrisch ingedeelde tuitgevel met aan weerszijden gepleisterde, wit geschilderde hoeklisenen met imitatatie rusticablokken. De gevel wordt onder de geprofileerde daklijst beëindigd door een klimmend boogfries, waarvan de met wit gepleisterde aanzet- en sluitstenen voorziene boogjes rusten op met diamantkopjes versierde rechthoekige consoles. De nog wordt geaccentueerd door een bewerkte rechthoekige schoorsteen. Wit geschilderd pleisterwerk is verder ondermeer toegepast voor de aanzet- en sluitstenen met ingekraste decoraties in de rondbogen boven de deur-, en vensteropeningen en boven de spaarvelden. De dagkanten van spaarvelden, deur- en vensteropeningen zijn uitgevoerd met kraaldelen van profielstenen. De door een geprofileerde waterlijst afgesloten, grijs geschilderde gepleisterde hoge plint aan weerzijden van een rondbogig entreeportiek is uitgevoerd als imitatie rustica blokken, met aan weerszijden gefacetteerde blokjes als basement van de lisenen. Een tot het verdiepingsvenster doorlopende middenrisaliet accentueert het rondbogige entreeportiek, dat toegankelijk is via twee hardstenen stoeptreden. Het van een granitovloer voorziene portiek wordt geflankeerd door gecanneleerde halfzuilen met composietkapitelen, geplaatst op een vijfzijdig basement. De door een profiellijst omsloten ontlastingsboog heeft keper- en tudorboogvormige sierblokjes. Het portiek wordt aan straatzijde afgesloten door een hekwerk met smeedijzeren spijlen en gietijzeren speerpunten, welke hangt aan gietijzeren octogonale hekpijlers. Boven de dubbele houten paneeldeur bevindt zich een rondbogig bovenlicht met straalsgewijze roedenverdeling. Aan beide zijkanten van het, deels betegelde, portiek bevindt zich een paneeldeur. Boven het entreeportiek is een rechthoekige cartouche met rolwerk geplaatst, voorzien van het jaartal '1897' in vergulde cijfers.
Aan weerszijden van het entreeportiek bevindt zich een rondboogvenster met gietijzeren roedenverdeling. De lekdorpel loopt als waterlijst over de gevel door.
De begane grond en verdieping worden van elkaar gescheiden door twee geprofileerde waterlijsten, met daartussen verdiept gelegen rechthoekige spaarvelden. De bovenste waterlijst doet tevens als onderdorpel van de vensterpartij in de middenrisaliet en de flankeerde rondbogige spaarvelden. De omlijsting van de raampartij bestaat uit gepleisterde pilasters met facetvormige rechthoekige velden, waarop een rondbogige ontlastingsboog rust, vergelijkbaar met die van de entreeportiek. De boogvulling bestaat uit decoratief metselwerk met straalsgewijs geplaatste diamantkoppen en bollen. De driedelige raampartij heeft in het midden een rondbogig bovenlicht (serliana motief).
Bij de uit grauwe baksteen opgetrokken achtergevel is gele verblendsteen decoratief toegepast in de sierbanden, in de aanzet- en sluitstenen in de rondbogige- en segmentbogige ontlastingsbogen en in en rondom de ronde spaarnissen. Tegen de symmetrische ingedeelde puntgevel, is op de begane grond rechts naar een deur naar een éénlaags aanbouw geplaatst, die slechts voor een gedeelte uit de oorspronkelijke bouwperiode stamt. Bij de tweede bouwlaag, die eveneens behoort bij de begane grond van de kerkruimte, zijn drie rondboogvensters geplaatst met gietijzeren roedenverdeling, voorzien van glas-in-lood. De drie vensters op de twee verdieping hebben vernieuwde (quasi-)schuiframen, terwijl zich op de zolderverdieping een klein vierruitsschuifraam bevindt.
INWENDIG bestaat de kerkzaal uit één grote, hoge rechthoekige ruimte, waarbij de inpandige entreeportiek in de kerkruimte steekt. Het meest in het oog springend is het in groen-crème-wit geschilderd papier-maché uitgevoerde plafond, dat bestaat uit een geometrisch patroon van profiellijsten, rolwerk en reliëfs met florale motieven.
Rondom de wanden loopt een relatief hoge houten lambrizering, die wordt afgesloten door een geprofileerde lijst, waarop pilasters met composietkapitelen gelijkmatig over de wanden zijn verdeeld. De beide hoeken aan de achterzijde van de kerkruimte zijn afgeschuind en voorzien van door pilasters geflankeerde, getoogde nissen, met daarboven gietijzeren roosters.
Waardering
Het kerkgebouw is van algemeen belang wegens de cultuur-historische waarde als geestelijke uitdrukking van een als vergaderlokaal gebouwd kerkgebouw uit het laatste kwart van de 19de eeuw.
Het pand met bijbehorend interieur is van algemeen belang wegens de architectuur-historische waarde vanwege zijn Eclectische op de Neo-Renaissance en het Neo-Romaans geïnspireerde architectuur uit de betreffende periode. In het bijzonder is in het interieur het papier-machéplafond van belang vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de rijke ornamentiek, dat kenmerkend is voor het laatste kwart van de 19de eeuw en een zekere zeldzaamheidswaarde vertegenwoordigt.
Het pand is vrij gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering, zowel het exterieur als de begane grond van het interieur.
De kerk is van algemeen belang wegens de stedebouwkundige waarde door de situering binnen het beschermde stadsgezicht van Gouda langs de eerste stadsuitleg.
-
Rijksmonument 16892 - Woonhuis(K), Oosthaven 50, Oosthaven 50 A, Oosthaven 50 B, Oosthaven 50 C
PAND aan de straatzijde voorzien van gecombineerde lijstgevel XIXc met buurhuis nr 51. Gevel met middenrisaliet en stucversieringen. Hardstenen plint.
-
Rijksmonument 16993 - Woonhuis(K), Westhaven 71, Westhaven 71 A, Westhaven 72
Hoek Veerstal. Twee vakken breed en langs de Veerstal vijf vakken diep PAND met afgeronde hoek. Gepleisterde gevels met Empire ramen. Deur en snijraam Lod.XVI.
-
Rijksmonument 16909 - Woonhuis(K), Peperstraat 74
PAND met gepleisterde lijstgevel (XVIII B) met enigszins gewijzigde pui, waarin deuromlijsting met gecanneleerde pilasters en bovenlicht. Stoep.
-
Rijksmonument 17003 - Werk-woonhuis, Wijdstraat 41
PAND met lijstgevel (XVIII b) met gesneden kroonlijst en consoles, Lod.XIV en in de kroonlijst opschrift: "Virginie". Geprofileerde vensterdorpels.
-
Rijksmonument 528799 - Gemaal(M3), Eerste Moordrechtse Tiendeweg 1
tekst volgt
-
Rijksmonument 16800 - Industrie, Lage Gouwe 146, Lage Gouwe 148
PAND met ingezwenkte gevel (ca.1800) met lijst, gepleisterd. Empire-schuiframen.
-
Rijksmonument 16798 - Woonhuis(K), Lage Gouwe 142
PAND met lijstgevel (XIXc).
-
Rijksmonument 16738 - Woonhuis(K), Dubbele Buurt 1
HOEKPAND Torenstraat - Achter de Kerk. Lijstgevel, beklampt midden XIX voor huis van parterre en verdieping (XVII ?). Gevels gepleisterd. Dak niet oorspronkelijk.
-
Rijksmonument 16774 - Werk-woonhuis, Hoge Gouwe 153
PAND met gepleisterde lijstgevel, XIXc. Versierd met stucwerk.
-
Rijksmonument 333059 - Waterkering en -doorlaat, Gouderaksedijk 14
In oorsprong uit 1799-1800 daterende gekoppelde SCHUTSLUIS in de Gouderaksedijk, met gemetselde schutkolkwanden en houten puntdeuren waarvan de punt telkens naar de Hollandsche IJssel is gekeerd, aangelegd ten behoeve van de geoctroyeerde vervening in de Krimpenerwaard.
De schutkolkwanden zijn opgetrokken in ijsselsteen, op 6.40 m afstand, met een lengte van 30.90 m, en voorzien van vlechtingen bij de afgeschuinde rechtstandmuren aan de lage oostzijde, en bij de randen van natuurstenen afdeklijsten en -blokken; voorts natuurstenen ingekaste blokken met ijzeren aanlegringen, een stel schutbalksponningen in de benedenhoofden, die tevens van rondboogvormige, met schuiven afsluitbare riolen zijn voorzien, en een dubbel stel schutbalksponningen in de bovenhoofden.
Op de schutkolkwanden zijn nog grotendeels de witgeschilderde ijzeren bedieningsmechanismen aanwezig.
De houten puntdeuren zijn blijkens inscripties het laatst vernieuwd in 1970 wat betreft de lage deuren, en in 1964 wat betreft de middelhoge en hoge deuren, die dicht op elkaar zijn geplaatst.
De oorspronkelijke houten wipbrug is reeds lang door een vaste brug vervangen; de huidige, moderne, brug wordt niet betrokken bij de bescherming.
Gekoppelde schutsluis van voor de tijd van ontstaan, en ook bij latere vernieuwingen gehandhaafde, karakteristieke vormgeving met latere aanvullingen, van belang uit oogpunt van de verveningsgeschiedenis en van de ontwikkeling van de waterbouwkunde.
-
Rijksmonument 16905 - Opslag, Peperstraat 64
PAKHUIS (XVIII ?) met gepleisterde gevel onder rechte lijst. In de verdieping vensters met oude kozijnen en luiken.
-
Rijksmonument 16740 - Woonhuis(K), Dubbele Buurt 5
PAND met gepleisterde lijstgevel (XIX c) met stucdecoratie. Huis van parterre, verdieping en mezzanino.